UNESCO – rekomendacje w sprawie otwartej nauki
Na 40. sesji Konferencji Generalnej UNESCO (2019) podjęto decyzję o opracowaniu międzynarodowego instrumentu wyznaczającego standardy w zakresie otwartej nauki w formie zalecenia UNESCO w sprawie otwartej nauki. Zgodnie z przyjętym wówczas terminarzem prac, w listopadzie 2021 r. wszystkim 193 państwom członkowskim przekazano do akceptacji dokument – wynik szeroko zakrojonych konsultacji, które uwzględniały regionalne, krajowe oraz dziedzinowe uwarunkowania komunikacji naukowej.
Rekomendacje UNESCO ws. otwartej nauki są uzupełnieniem zalecenia z 2017 r. w sprawie nauki i badań naukowych i stanowią bardzo ważny etap w pracach nad ustanowieniem globalnych celów, podstaw i standardów otwartej nauki.
Uwzględniając różnice regionalne i dyscyplinarne, rekomendacje mają na celu promowanie szerokiego obiegu wiedzy naukowej, zacieśnianie współpracy między naukowcami na całym świecie oraz wzmacnianie powiązań między nauką a społeczeństwem. Otwarta nauka ma również wspierać osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju ONZ.
Rekomendacje UNESCO są instrumentami prawnymi, w których „Konferencja Generalna formułuje zasady i normy dotyczące międzynarodowego uregulowania każdej konkretnej kwestii i zachęca państwa członkowskie do podjęcia wszelkich kroków ustawodawczych lub innych, jakie mogą być wymagane zgodnie z praktyką konstytucyjną każdego Państwa i naturą rozważaną kwestię stosowania wspomnianych zasad i norm na ich terytorium”. Wywodzące się z najwyższego organu zarządzającego organizacji, a tym samym posiadające wielki autorytet, zalecenia mają na celu wpływanie na rozwój praw i praktyk krajowych.
Źródło: otwartanauka.pl oraz en.unesco.org